Jak chronić dziecko z anafilaksją pokarmową?

Mimo że choroby alergiczne charakteryzują się różnym natężeniem i wiążą się z innymi zmianami/ograniczeniami, to choroba nie powinna być dla dziecka wyrokiem. W tym kontekście w całym procesie nauki życia z alergią – bardzo ważna jest wiedza na temat potencjalnych alergenów.

Ponieważ najwięcej anafilaksji wynika z przypadkowego spożycia alergenu, warto by osoby opiekujące się dzieckiem miały świadomość, jak unikać potencjalnych alergenów. Wszystko może mieć tu znaczenie nawet użycie tej samej łyżeczki, noża do nakładania pokarmu bez alergenu i z alergenem. By Wam to dobrze zobrazować: należy np. unikać smarowania kromki masłem, a następnie użycie tego samego noża do wyjęcia dżemu ze słoika. Cały słoik dżemu zostaje „skażony” białkami mleka, i dla alergika już się nie nadaje.

Kolejnym przykładem jest zmora wakacyjna rodziców/opiekunów, czyli nakładanie lodów w lodziarniach tą sama łyżką, tylko po chwilowym opłukaniu jej w wiaderku z wodą. Jeśli dziecko może jeść wyłącznie sorbety, bo jest uczulone na białka mleka, to nie można narażać go na sytuację, w której nakładamy komuś innemu lody śmietankowe a potem tą samą łyżką sorbet! Stąd właśnie konieczne jest ciągłe uświadamianie społeczeństwa, czym są alergie i jak łatwo można zaszkodzić zarówno dużemu, jak i małemu alergikowi.

Co może nasilać reakcję alergiczną?

Kofaktory to czynniki, które ułatwiają i przyspieszają rozwój reakcji anafilaktycznej. W wielu przypadkach do reakcji w ogóle by nie doszło, jednak gdy pojawi się dodatkowy „wyzwalacz” to ta się pojawia.

Do najczęściej wymienianych kofaktorów należą:

• wysiłek fizyczny,
• alkohol,
• infekcja,
• miesiączka
• oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne.

W przypadku dzieci najistotniejszym kofaktorem jest wysiłek fizyczny.

Anafilaksja pokarmowa indukowana wysiłkiem może się rozwinąć u pacjenta, który spożywał alergen do 4 godzin przed wysiłkiem fizycznym lub bezpośrednio po nim.

Pokarmy, które najczęściej wywołują anafilaksję powysiłkową to:

• pszenica,
• inne zboża,
• orzechy.

Dla przykładu batonik zawierający orzechy spożywany w warunkach spoczynkowych nie powoduje żadnych objawów i jest dobrze tolerowany, ale spożycie tego samego batonika, a następnie intensywny trening koszykówki może doprowadzić u dziecka do anafilaksji.

Źródła:

• Blazowski L, Majak P, Kurzawa R, Kuna P, Jerzynska J. A severity grading system of food-induced acute allergic reactions to avoid the delay of epinephrine administration. Ann Allergy Asthma Immunol. 2021;127(4):462-470.e2. doi:10.1016/j.anai.2021.04.015;

• Muraro A, Worm M, Alviani C, et al. EAACI guidelines: Anaphylaxis (2021 update). Allergy. 2022; 77(2):357-377. doi:10.1111/all.15032;

• Anafilaksja związana z pokarmem u dzieci – aktualny stan wiedzy. Łukasz Błażowski, Ryszard Kurzawa, Paweł Majak . Pediatr Med Rodz 2021, 17 (1), p. 8–16; DOI: 10.15557/PiMR.2021.0001;

• Choroby Wewnętrzne Szczeklika, Medycyna Praktyczna 2021.