Macica to narząd, bez którego życie jest możliwe. Określenie histerektomia to nazwa zabiegu operacyjnego usunięcia macicy. Wykonuje się go z bardzo różnych wskazań medycznych. Może być to jedna z wymienionych przyczyn: nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych, które nawracają, dysplazja szyjki macicy, endometrioza, mięśniaki.
Właśnie dlatego przeszczepienie macicy staje się ostatnią nadzieją dla kobiet, które z powodu braku tego narządu lub jego dysfunkcji nie mogą zajść w ciążę i urodzić dziecka. Do grupy przyczyn należy również wrodzony brak macicy (tzw. zespół Mayera-Rokitansky’ego-Küstera-Hausera, MRKH). Jest to rozwiązanie dla grupy kobiet, która pragną posiadać biologiczne potomstwo i jest gotowa poddać się skomplikowanej i ryzykownej procedurze przeszczepu macicy.
Pierwszą próbę przeszczepienia macicy podjęto w Arabii Saudyjskiej w 2000 roku, jednak zakończyła się ona niepowodzeniem – przeszczepiona macica musiała zostać usunięta już po trzech miesiącach.
Dlaczego? Wystąpiła zakrzepica. Dopiero 13 lat później w Szwecji zespół lekarzy pod kierownictwem profesora Mattsa Brännströma przeprowadził pierwszy udany przeszczep macicy. Po tej transplantacji macicy pacjentka urodziła zdrowe dziecko.
Przeszczep macicy jest tymczasowy. Poza tym faktem nie różni się od innych przeszczepów – mamy dawcę, biorcę oraz przeszczepiany narząd. Macica, po spełnieniu swojej roli, czyli po umożliwieniu pacjentce urodzenia dziecka (jednego lub dwóch drogą cięcia cesarskiego), jest zazwyczaj usuwana celem przerwania leczenia immunosupresyjnego, aby zaprzestać osłabiania odporności. Przeszczepiona macica może pochodzić od dawcy żywego, którym często jest bliska krewna pacjentki (np. matka, siostra) lub od dawcy zmarłego. Proces ten jest niezwykle złożony i wymaga ścisłej współpracy zespołów transplantacyjnych, ginekologicznych oraz neonatologicznych.
Taka operacja nie ratuje życia, jednak często mówi się o tym, że jest to przeszczep, który daje życie.
Dziś przeszczepienie macicy staje się opcją leczenia bezpłodności, a ciągły rozwój medycyny może przynieść jeszcze więcej nadziei dla osób, które tego najbardziej potrzebują.