Bostonka (choroba dłoni stóp i jamy ustnej HFMD – hand foot mouth disease)

choroba dłoni stóp i jamy ustnej HFMD definicja

Bostonka to potocznie używana nazwa choroby dłoni, stóp i jamy ustnej HFMD. Być może przy­czy­ną tego błę­du jest za­po­ży­cze­nie z in­nej wy­syp­ki, wy­wo­ła­nej przez en­te­ro­wi­ru­sa ECHO16, któ­ry spo­wo­do­wał dużą epi­de­mię wła­śnie w Bo­sto­nie w 1951 roku.

Przyczyny

Bostkonka wywoływana przez wirusy Coxackie i enterowirusy.

Choroba ta przenosi się głównie drogą fekalno-oralną oraz przez bezpośredni kontakt z wydzielinami lub płynem z pęcherzyków.

Okres jej wylęgania wynosi 3-6 dni, okres zakaźności – do czasu zaniku osutki lub 7 dni od czasu początku choroby (w zależności od źródeł).

Natomiast wirus jest wydalany jeszcze przez wiele tygodni: w kale 4-10 tyg., w drogach oddechowych 3-4 tyg. – w zależności od zastosowanych metod wykrywania.

Objawy

Gorączka – z reguły niska i ustępuje w ciągu 48 godzin

Po 1-2 dobach do gorączki dołączają zmiany w jamie ustnej (nawet do 6 dni po za­ka­że­niu) rumieniowe, które następnie zamieniają się w pęcherzyki, a te z kolei pękając tworzą bolesne owrzodzenia. Mogą powodować ból w obrębie buzi i gardła – starsze dzieci lub brak apetytu i niechęć do picia – młodsze. 

Następnie pojawia się wysypka na rękach i stopach – głównie ich dłoniowej i podeszwowej powierzchni, ale też zmiany zajmują okolicę krocza i pośladków. Zazwyczaj są to bolesne (rzadko swędzące) pęcherzyki na podłożu rumieniowym, ale mogą być też plamki, grudki a nawet pęcherze. Wysypka ustępuje całkowicie w ciągu 7-10 dni. 

Diagnostyka

Lekarz rozpoznaje HFMD na podstawie obrazu klinicznego.

Leczenie

Objawowe (leki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, nawadnianie).

Dzie­ci z HFMD po­win­ny być izo­lo­wa­ne i nie mogą cho­dzić do żłob­ka czy przed­szko­la. W pro­fi­lak­ty­ce klu­czo­wa jest hi­gie­na oso­bi­sta, my­cie rąk wodą i my­dłem.

Rokowanie

Choroba ma zazwyczaj łagodny przebieg, zwłaszcza w naszym regionie. Do rzadkich ciężkich powikłań HFMD należy zajęcie ośrodkowego układu nerwowego (aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, ostre ogniskowe porażenie oraz zapalenie pnia mózgu).

Przeczytaj więcej o:

Zajrzyj też do naszej sekcji Trudnych Pytań: