Omdlenie – jak postępować?

Omdlenie to nagła, krótkotrwała utrata przytomności spowodowana chwilowym niedotlenieniem mózgu. Może trwać kilka do kilkunastu sekund i zazwyczaj ustępuje samoistnie. Najczęściej wynika z nagłego spadku ciśnienia krwi, odwodnienia, silnego stresu lub długiego przebywania w pozycji stojącej. Co zrobić, gdy ktoś w naszym otoczeniu zasłabnie? Poznaj zasady pierwszej pomocy!

Przyczyny omdleń

Najczęstsze przyczyny omdleń to:

• hipotensja ortostatyczna – nagły spadek ciśnienia przy zmianie pozycji z leżącej na stojącą,
• odwodnienie i niedobory elektrolitów – brak odpowiedniej ilości płynów w organizmie,
• przebywanie w dusznych, gorących pomieszczeniach,
• silny stres, strach lub ból,
• gwałtowne spadki poziomu cukru we krwi, np. u osób z cukrzycą,
• zaburzenia rytmu serca lub choroby układu krążenia.

Pierwsza pomoc przy omdleniu

Gdy widzimy, że ktoś traci przytomność, działajmy szybko i skutecznie.

1. Oceń stan poszkodowanego – głośno zapytaj, czy wszystko w porządku, i delikatnie potrząśnij osobę, aby sprawdzić jej reakcję.
2. Upewnij się, że drogi oddechowe są drożne – jeśli poszkodowany nie reaguje, sprawdź, czy oddycha. W przypadku braku oddechu rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową.
3. Jeśli omdlenie nie było wynikiem urazu, unieś nogi poszkodowanego o około 30 cm – poprawi to dopływ krwi do mózgu.
4. W przypadku podejrzenia urazu głowy lub kręgosłupa szyjnego, nie ruszaj poszkodowanego, tylko stabilizuj jego głowę i szyję.
5. Jeśli osoba oddycha, ale nie odzyskuje przytomności w ciągu 1–2 minut, ułóż ją w pozycji bocznej bezpiecznej i wezwij pogotowie ratunkowe (112 lub 999).
6. Chroń poszkodowanego przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi – jeśli jest gorąco, zapewnij dostęp do świeżego powietrza i ochłódź ciało, jeśli zimno – okryj osobę.

Kiedy wezwać pogotowie?

W większości przypadków omdlenie nie wymaga interwencji lekarskiej, ale są sytuacje, w których konieczna jest natychmiastowa pomoc:

• poszkodowany nie odzyskuje przytomności w ciągu kilku minut,
• wystąpiły drgawki,
• omdlenie było wynikiem urazu głowy,
• osoba miała wcześniej problemy z sercem,
• wystąpiły trudności w oddychaniu.

Jak zapobiegać omdleniom?

Aby uniknąć omdleń, warto:

• unikać nagłego wstawania z pozycji leżącej,
• regularnie nawadniać organizm,
• nie przebywać zbyt długo w gorących, dusznych pomieszczeniach,
• dbać o regularne posiłki, szczególnie w przypadku skłonności do hipoglikemii,
• ćwiczyć umiarkowanie, aby poprawić krążenie krwi.

Omdlenie może wydawać się niegroźnym epizodem, ale w niektórych przypadkach może być objawem poważniejszego problemu zdrowotnego. Nigdy go nie ignoruj! Znajomość zasad pierwszej pomocy może uratować życie – zarówno nasze, jak i osób w naszym otoczeniu!