Karolina Zych-Rozpędowska
Traktujemy go jako naturalny dar i przez to zbyt rzadko doceniamy, narażając przez cały rok (nie tylko latem) na negatywny wpływ wielu czynników: środowiskowych oraz tych wynikających z naszego stylu życia.
Kwestia dbania o narząd wzroku jest bardzo ważna szczególnie w kontekście nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV, która jest niebezpieczna i może zwiększać ryzyko niektórych schorzeń okulistycznych. Może się przyczyniać do występowania m.in. skrzydlika i tłuszczyka.
Promieniowanie UV i choroby oczu
Zarówno skrzydlik, jak i tłuszczyk to degeneracyjne choroby spojówki oka spowodowane narażeniem na promieniowanie ultrafioletowe (UV) oraz drażniący wpływ wiatru i kurzu. Częściej występują u mężczyzn i osób mieszkających bliżej równika, gdzie narażenie na promieniowanie słoneczne jest większe. W Polsce choroby te dotyczą około 2% populacji.
Tłuszczyk
Tłuszczyk (Pinguecula) to niewielki, biały lub żółty rozrost, który jest ograniczony do spojówki oka. Może wystąpić po wewnętrznej lub zewnętrznej stronie oka oraz zawierać złogi białka, tłuszczu lub wapnia.
Zazwyczaj nie pogarsza widzenia, ale w cięższych przypadkach może zakłócać przepływ łez w oku, powodując suchość, zaczerwienienie i niekiedy stan zapalny. Tłuszczyk często poprzedza rozwój skrzydlika.
Skrzydlik
Skrzydlik (Pterygium), bywa też nazywany „okiem surfera”, jest uniesionym, klinowatym rozrostem spojówki, który wyglądem przypomina skrzydło owada.
Rozrastający się powoduje podrażnienie, zaczerwienienie, światłowstręt, uczucie ciała obcego w oku. W zaawansowanym stadium prowadzi do pogorszenia ostrości widzenia.
Jak rozpoznać choroby oczu?
Przede wszystkim, kiedy zauważycie niepokojące rozrosty pojawiające się na oku nie należy odkładać diagnostyki, ponieważ skrzydliki mogą szybko rosnąć i prowadzić do upośledzenia widzenia. Zmiany rozrostowe oka diagnozuje się za pomocą badania lampą szczelinową u okulisty.
Jak leczyć choroby oczu?
Tłuszczyk najczęściej nie wymaga leczenia chirurgicznego, w przypadku stwierdzania stanu zapalnego lekarz przepisuje krople zawierające sterydy. Jeśli jednak tłuszczyk się rozrasta i powoduje objawy lub duży dyskomfort wizualny, to należy go wyciąć.
Skrzydlik, jeśli jest mały i nie powoduje objawów może wymagać tylko okresowego nawilżania oka, lub w przypadku stwierdzenia stanu zapalnego, podobnie jak w tłuszczyku stosowania dodatkowych kropli zleconych przez lekarza. Gdy zmiana szybko się rozrasta, powoduje upośledzenie widzenia i wówczas wskazane jest leczenie chirurgiczne. Niestety zdarza się, że to bywa nieskuteczne, ponieważ choroba może często nawracać.
Zapobieganie chorobie
Pamiętaj, w profilaktyce rozwoju skrzydlika i tłuszczyku najważniejsza jest ochrona oczu przed szkodliwym promieniowaniem UV, czyli noszenie okularów przeciwsłonecznych z atestem i dobrymi filtrami.
Przy dodatkowym narażeniu na kurz i wiatr warto często nawilżać oko preparatami „sztucznych łez”. Dobór tych kropli warto skonsultować z okulistą, by zawierały jak najmniej substancji konserwujących.
Źródło:
Shahraki T, Arabi A, Feizi S. Pterygium: an update on pathophysiology, clinical features, and management. Ther Adv Ophthalmol. 2021;13:25158414211020152. Published 2021 May 31. doi:10.1177/25158414211020152
