Nietrzymanie moczu – objawy, czynniki ryzyka i leczenie

Nietrzymanie moczu to niekontrolowany, niezależny od woli wyciek moczu. Jest bardzo dokuczliwy, często wstydliwy dla wielu kobiet, powoduje problemy higieniczne, może powodować ograniczenie przez kobietę kontaktów towarzyskich. To objaw zawsze nieprawidłowy, który wymaga kontroli lekarskiej.

Kłopoty z kontrolowaniem oddawania moczu mogą pojawić się w wieku rozrodczym, lecz ich częstość wzrasta w okresie pomenopauzalnym.

Częstość nietrzymania moczu u kobiet w wieku 30-39 lat wynosi około 12%, w wieku rozrodczym ogółem 36%, a w okresie menopauzy 60%.

Spis treści:

1. Objawy nietrzymania moczu
2. Czynniki ryzyka
3. Typy nietrzymania moczu
4. Do jakiego lekarza się udać?
5. Leczenie nietrzymania moczu

Objawy nietrzymania moczu

O co chodzi z tym nietrzymaniem moczu? Definicja mówi, że to niekontrolowany wyciek moczu, niezależny od naszej woli. Możesz go doświadczać np. podczas kaszlu śmiechu lub wysiłku fizycznego i nie jesteś w stanie go powstrzymać, mimo usilnych starań.

Takie sytuacje często upośledzają codzienne funkcjonowanie, ograniczają kontakty towarzyskie i są powodem wstydu dla wielu kobiet.

Część kobiet musi planować wyjścia z domu, wiedzieć gdzie dokładnie w drodze do pracy jest toaleta, ponieważ odczuwają częste i silne parcia oraz przymus oddania niewielkiej ilości moczu w dzień ale także w nocy, co uniemożliwia wypoczynek.

Jakie są czynniki ryzyka nietrzymania moczu?

Niestety jednym z głównych powodów trudności z kontrolą mikcji jest wiek, przebyte ciąże i porody siłami natury, zwłaszcza liczne oraz dużych dzieci (u około 30% kobiet w pierwszych 3 miesiącach po porodzie występuje nietrzymanie moczu).

Wpływ mają także zabiegi ginekologiczne, otyłość, choroby przewlekłe przebiegające z kaszlem, przewlekłe zaparcia i przyjmowanie niektórych leków.

Typy nietrzymania moczu

Nietrzymanie moczu możemy podzielić na typy:

• Wysiłkowe nietrzymanie moczu – związane z kaszlem lub pracą fizyczną, charakterystyczne dla niego jest oddawanie niewielkich ilości moczu w związku z wysiłkiem fizycznym.
• Postać nietrzymania moczu związana z parciami naglącymi – tutaj oddanie moczu poprzedza silne uczucie parcia na mocz, częstomocz i budzenie się w nocy minimum 2 x, aby udać się do toalety.
• Występuje także postać mieszana wyżej wymienionych zaburzeń, gdzie nietrzymanie moczu częściowo wynika z wysiłku a częściowo z parć naglących.

Istnieją także rzadsze przyczyny nietrzymania moczu, wymagające już specjalistycznej diagnostyki.

Do jakiego lekarza się udać przy nietrzymaniu moczu?

Z powodu kłopotów z nietrzymaniem moczu powinnaś zgłosić się do ginekologa. Podczas rozmowy zbierze on wywiad na temat Twoich dolegliwości i najczęściej już na tym etapie będzie w stanie określić, do którego typu nietrzymania moczu należysz.

Następnie przeprowadzi badanie ginekologiczne, USG narządu rodnego, często zleci wykonanie badania ogólnego moczu i posiewu moczu, aby wykluczyć inne
przyczyny Twoich kłopotów.

Bardzo prawdopodobne, że poprosi Cię o prowadzenie dzienniczka mikcji, czyli notowania przez min. 3 dni częstości oddawania moczu, okoliczności nietrzymania moczu oraz objętości oddanego moczu, możesz przyjść już z takim dzienniczkiem na wizytę.

Leczenie nietrzymania moczu

Początkowe leczenie nietrzymania moczu, ale też profilaktyka polega przede wszystkim na modyfikacji stylu życia, czyli:

• redukcji masy ciała,
• regularnego wykonywania ćwiczeń wzmacniających dno miednicy,
• zwalczaniu zaparć.

Istotne jest wczesne rozpoznanie zaburzeń statyki narządu rodnego, dzięki czemu możliwe jest leczenie zachowawcze.

W przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu, następnym etapem jest leczenie operacyjne – zakładanie taśm podcewkowych. Natomiast nietrzymanie moczu wywołane parciami naglącymi leczy się farmakologicznie.

Pamiętaj, że w procesie leczenia istotna jest konsultacja z fizjoterapeutą uroginekologicznym, który po zbadaniu pacjentki, pokaże a następnie skoryguje poprawność wykonywanych ćwiczeń. Dostępnych jest także wiele urządzeń pozwalających kontrolować poprawność ćwiczeń dna miednicy.

Prowadź zdrowy tryb życia, ćwicz mięśnie dna miednicy, aby uniknąć lub chociaż ograniczyć ryzyko nietrzymania moczu.

Przeczytaj więcej o ćwiczeniach mięśni dna miednicy.

Nietrzymanie moczu zostało uznane przez WHO za jeden z najważniejszych ogólnoświatowych problemów XXI w., ale możliwe jest jego leczenie.

Źródła:

• „Uroginekologia” Ewa Barcz;
• „Uroginekologia algorytmy postępowania terapeutycznego” Marcin Jóźwiak, Paweł Szymanowski;
• „Uroginekologia” Włodzimierz Baranowski, Artur Rogowski;
• „Ginekologia” Grzegorz Bręborowicz.