Adrian Goss
Czy zdarzyło Ci się zrezygnować z kolacji po 18:00, bo „podobno wtedy tyje się bardziej”? A może piłaś różne specyfiki na czczo, ponieważ „przyspieszają metabolizm”? Odchudzanie to temat pełen mitów, które utrudniają skuteczną i bezpieczną utratę wagi. Czas spojrzeć na sprawę w rzetelny sposób.
MIT: Niektóre produkty spalają tłuszcz
To jeden z najczęściej powtarzanych mitów. Zielona herbata, grejpfruty, ocet jabłkowy, chili czy seler są często przedstawiane jako „fat-burnery”. Nie istnieje żaden produkt spożywczy, który spali tłuszcz sam z siebie.
To, co mogą zrobić, to minimalnie zwiększyć termogenezę poposiłkową, czyli zużywanie energii na trawienie, wchłanianie i metabolizowanie spożytego pokarmu (np. kapsaicyna z chili o 10–50 kcal dziennie). Ale to za mało, by wpłynęło to realnie na sylwetkę bez deficytu kalorycznego.
MIT: Suplementy odchudzające działają
Tabletki „na płaski brzuch, przyspieszające proces chudnięcia” to nic innego jak ogromny biznes. Niestety, nauka jest bezlitosna: większość dostępnych suplementów na redukcję masy ciała nie wykazuje skuteczności w dobrze zaprojektowanych badaniach klinicznych.
Dodatkowo sam rynek suplementów w Polsce jest bardzo nieuregulowany.
MIT: Light i zero to zawsze lepiej
Produkty typu „light”, „bez cukru”, „fit” – często mają zredukowaną ilość tłuszczu, ale niekoniecznie kalorii. W zamian za tłuszcz producenci dodają cukry proste, syropy glukozowo-fruktozowe lub sztuczne aromaty, by utrzymać smak. Przykład może stanowić klasyczny jogurt naturalny 2% tłuszczu vs. jogurt „light” z owocami – ten drugi często ma więcej kalorii i cukrów prostych.
MIT: Przekąski powodują efekt jo-jo
Sam fakt jedzenia między posiłkami nie prowadzi do tycia. To raczej wybory żywieniowe są problemem. Jeżeli przekąska to baton i słodki napój – nie pomoże. Ale np. garść orzechów, serek wiejski, warzywa z hummusem? To sposób na utrzymanie sytości, bez napadów głodu i „nocnych rajdów do lodówki”.
MIT: Musisz odstawić słodycze na zawsze
Całkowite zakazy często kończą się… łamaniem zasad. Psychologia żywienia pokazuje, że restrykcje prowadzą do kompulsji, czyli tzw. napadowego objadania.
Zamiast radykalnych decyzji – lepsza jest strategia 80/20: 80% zdrowych posiłków, 20% – bez wyrzutów sumienia. Jeśli raz na tydzień zjesz kawałek ciasta – nie przekreślisz efektów diety.
MIT: Cukier z miodu i owoców nie tuczy
Choć naturalne, miód i syrop klonowy są… nadal cukrem. Zawierają glukozę i fruktozę, które działają metabolicznie tak samo jak biały cukier. Owoce – owszem, są zdrowe, ale w nadmiarze (szczególnie w formie soków i smoothie) mogą podnosić poziom cukru i kalorii.
Fakty, które warto znać
1. Deficyt kaloryczny – bez niego ani rusz
To zasada fizjologii, nie trend. Jeśli spalasz 2300 kcal dziennie, a zjadasz 2000 – schudniesz. Jeśli odwrotnie – przytyjesz. Proste, ale prawdziwe.
2. Aktywność fizyczna i sen = efekty trwalsze
Brak snu zwiększa apetyt, zmniejsza spalanie tłuszczu, zaburza gospodarkę hormonalną. A brak ruchu sprawia, że łatwiej przybierasz na wadze – nawet przy tej samej diecie.
3. Hormony, stres i psychika też mają znaczenie
Waga to nie tylko „ile jesz”. To też jak jesz, kiedy jesz i dlaczego. Stres, depresja, zaburzenia snu i udowodniona insulinooporność mogą utrudniać redukcję masy ciała.
Co możesz zrobić już dziś?
- Zjedz o 100–300 kcal dziennie mniej niż zwykle
- Spaceruj, spróbuj zrobić dziś 8 tysięcy kroków dziennie, jutro zwiększ ten dystans, aby dojść do 10 tysięcy kroków dziennie – wyznaczaj sobie realne cele.
- Śpij min. 7 h na dobę. Zadbaj o jakość snu.
- Nie zakazuj sobie wszystkiego – zostaw miejsce na „ulubione”.
- Monitoruj wagę i obwód talii raz na tydzień. Być może chudniesz, ale nie widzisz tego w lustrze.
Mądre podejście
Odchudzanie nie musi być pełne zakazów, wyrzutów sumienia i suplementów „z internetu”. Klucz to wiedza, plan i cierpliwość. Pamiętaj, że nie musisz być idealna – wystarczy, że będziesz konsekwentna
Twoje ciało zasługuje na troskę, nie na karę. A Twoja waga? To tylko liczba – niech będzie efektem zdrowych wyborów.
