Redakcja 
Zgodnie z nowymi regulacjami, wprowadzonymi przez Ministerstwo Zdrowia w maju 2024r, wiek przestaje być kryterium kwalifikującym do udziału w programie badań prenatalnych.
Dla kogo będą dostępne badania prenatalne?
Dotychczas, tylko kobiety powyżej 35. roku życia miały prawo do skorzystania z bezpłatnych badań prenatalnych. Od teraz, każda kobieta w ciąży może korzystać z tych świadczeń. Ma to na celu wczesne wykrywanie wad płodu i, w miarę możliwości, podjęcie leczenia jeszcze w okresie płodowym.
Jakie badania obejmuje program?
Pakiet badań “Bezpieczna, świadoma ja” zawiera 4 grupy badań:
- Poradnictwo i badania biochemiczne
- Poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych
- Poradnictwo i badania genetyczne:
- Pobranie materiału płodowego do badań genetycznych (amniopunkcja lub biopsja trofoblastu lub kordocenteza)
Pierwsze dwie grupy badań skierowane są do każdej kobiety w ciąży. Dwie kolejne – do ciężarnych, u których na etapie badań biochemicznych lub USG wykryto potencjalne nieprawidłowości i konieczna jest dalsza, pogłębiona diagnostyka. W przypadku tych badań zniesiono również kryterium wieku, ale ich wykonanie zależy od tego, czy we wcześniejszych badaniach stwierdzono odchylenia od normy.
Jakie badania może wykonać bezpłatnie każda ciężarna?
Bezpłatnie będzie można wykonać konkretne badania biochemiczne oraz USG. Nowe przepisy szczegółowo określają także ramy czasowe, w których należy przeprowadzić badania.
Jeśli chodzi o badania biochemiczne obejmują zbadanie: białka PAPP-A, wolnej podjednostki β-HCG, estriolu, α-fetoproteiny (AFP). Badania wykonuje się:
- między 11 a 14 tygodniem ciąży.
Z kolei badania USG w kierunku diagnostyki wad wrodzonych powinny odbyć się:
- w I trymestrze między 11 a 14 tygodniem ciąży,
- w II trymestrze między 18 a 22 tygodniem.
Czy potrzebne jest skierowanie na badania?
Tak, dostęp do programu nadal wymaga skierowania od lekarza prowadzącego ciążę.
W przypadku badań biochemicznych i USG konieczne jest skierowanie ze wskazaniem w którym tygodniu ciąży jest ciężarna. Jeśli chodzi o badania genetyczne lub pobranie materiału płodowego do badań genetycznych, wymagane jest skierowanie, w którym opisane będą wskazania do dalszej diagnostyki oraz dołączone badania potwierdzające konkretne nieprawidłowości.
Pomimo konieczności posiadania skierowania, zmiany te znacząco poszerzają dostępność i elastyczność programu, umożliwiając większej liczbie kobiet korzystanie z ważnych badań prenatalnych.
Co to oznacza dla Ciebie?
Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę, możesz teraz skorzystać z badań prenatalnych niezależnie od wieku. Jest to ważny krok naprzód w zapewnieniu równego dostępu do opieki zdrowotnej dla wszystkich kobiet w Polsce.
źródła: https://www.gov.pl/web/zdrowie/badania-prenatalne-bez-ograniczen-wiekowych
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230000916/O/D20230916.pdf
Nicole Sochacki-Wójcicka
Urszula Gałązka i Natalia Aussenberg
Tylko czy poradnie są gotowe na zmiany? To przecież znacznie poszerza krąg uprawnionych i potencjalnie zwiększa liczbę pacjentek w poradni wykonujących takie badania. A w kolejce czekać nie można, przecież okienka czasowe kiedy można zrobić takie badania są ściśle określone.
W zupełności się zgadzam.Ja mimo skończonych 36 lat,musiałam zrobić badania prywatnie.Poreszta kto ma siłę i czas siedzieć czasem i dwie godziny żeby dostać skierowanie,nie mówiąc o zapisaniu się na wizytę.
Czy skierowanie może być wystawione przez lekarza w luxmedzie?
Placówka lub lekarz muszą mieć kontrakt z NFZ, żeby wystawić skierowanie ważne w placówkach NFZ.
Ja chodzę na lux med i dostałam skierowanie na prenatalne miesiąc temu względu na wiek, na NFZ oczywiście. Ciekawe czy teraz po zmianie przepisów też będzie można dostać skierowanie od lekarza z prywatnej wizyty. Bo kolejki się zrobią nie tylko na samo badanie ale też po skierowanie.