Nadwaga i otyłość u dzieci w Polsce – statystki, konsekwencje i choroby

Zacznijmy od tego, że nadwaga i otyłość stały się dziś głównym motorem marketingowych akcji, odwołujących się m.in. do wyboru siłowni, czy diety pudełkowej, tymczasem jest to zagadnienie o znacznie głębszym podłożu.

Przede wszystkim jest to alarmujący problem zdrowotny, który dotyka coraz większą liczbę dzieci i młodzieży. Niestety nadmiar kilogramów u dziecka często nie wzbudza niepokoju rodziców, którzy wciąż wierzą, że „samo minie”, lub co gorsze bagatelizują problem, bo uważają, że nadmiar kilogramów wpływa wręcz pozytywnie na jego rozwój.

Dlaczego otyłość u dzieci jest groźna?

Tymczasem nadmierna masa ciała u Twojej pociechy zwiększa ryzyko rozwoju zaburzeń odżywiania oraz rozwinięcia się wielu chorób w późniejszym wieku.

Otyłe dziecko to chore dziecko i przyszły otyły dorosły. Nie bagatelizuj tego. Jeśli chcesz zadbać o jego zdrowie i uchronić je przed skutkami nadwagi i otyłości zacznij działać już teraz.

Otyłość u dzieci – statystyki

Otyłość to jedna z najszybciej rozprzestrzeniających się chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Dotyka coraz większej liczby osób dorosłych, dzieci i młodzieży, stanowiąc problem o charakterze globalnym. Niegdyś nadwaga i otyłość uważane były za problem głównie krajów o wysokim dochodzie, jednak obecnie rozwijają się one także w krajach o niskim i średnim dochodzie. 

Częstotliwość występowania nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży w ostatnich 40 latach wzrosła w wielu krajach w Europie i na świecie. Najwyższy odsetek dzieci i młodzieży z nadmierną masą ciała występuje w Stanach Zjednoczonych oraz krajach Europy południowej i zachodniej. 

Według danych Instytutu Żywienia i Żywności z 2018 r. polskie dzieci tyją najszybciej w Europie. W latach 70. ubiegłego wieku nadmierną masę ciała notowano w Polsce u mniej niż 10% uczniów. 

Obecnie według danych Narodowego Funduszu Zdrowia z powodu nadmiaru kilogramów cierpi w Polsce 31% chłopców i 20% dziewczynek, a z otyłością zmaga się już 13% chłopców i 5% dziewczynek. 

Badacze przewidują, że do 2030 roku na całym świecie otyłość dotknie ponad 100 milionów dzieci w wieku od 5 do 9 lat i 150 milionów nastolatków w wieku 10-19 lat. To prawie 13% wszystkich dzieci i młodzieży na całym świecie. Badacze przewidują również, że wśród dzieci zwiększy się liczba schorzeń związanych z otyłością. 

Otyłość u dzieci – konsekwencje i choroby

Otyłość niesie za sobą konsekwencje zdrowotne i psychologiczne nie tylko w okresie dzieciństwa i dojrzewania, ale także w dorosłości. Badacze stwierdzili, że występowanie otyłości u młodzieży wiąże się ze zwiększoną zachorowalnością i śmiertelnością po 50 latach życia, bez względu na to ile ważyły w wieku dorosłym. 

Nadwaga i otyłość u dzieci zwiększają ryzyko wystąpienia licznych chorób i dolegliwości: 

• trudności w oddychaniu (bezdech senny, astma oskrzelowa), 
• zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i ortopedyczne – w tym zwiększone ryzyko złamań, 
• nadciśnienie, 
• niealkoholowego stłuszczenie wątroby, 
• choroby nerek, 
• zaburzenia gospodarki węglowodanowej (insulinooporność, stan przedcukrzycowy, cukrzyca typu 2), 
• zespół policystycznych jajników, 
• zaburzenia płodności, 
• zwiększone ryzyko nowotworów w wieku dorosłym,
• powikłania sercowo-naczyniowe – zawał serca, udar mózgu w wieku dorosłym. 

Jednak otyłość w dzieciństwie to nie tylko problemy zdrowotne. To również trudności psychologiczne i gorsza socjalizacja. Dzieci chorujące na otyłość doświadczają stygmatyzacji zarówno przez dorosłych, jak i swoich rówieśników.

Są zastraszane i szykanowane, co może przekładać się na mniejszą pewność siebie, bierność czy wycofanie lub przeciwnie, na złość i agresję.  

Liczne badania naukowe dowiodły, że osoby otyłe wykazują negatywny obraz własnej osoby, mają obniżoną samoocenę, obniżone poczucie własnej skuteczności. Często cierpią na zaburzenia nastroju, których skutkiem może być depresja. 

Niepokojące jest również to, że dzieci i młodzież z otyłością z dużym prawdopodobieństwem wyrosną na otyłych dorosłych z całym bagażem zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych konsekwencji obniżających jakość i długość ich życia. 

Źródła:

• https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/nadwaga-i-otylosc-wsrod-dzieci-i-mlodziezy/
• https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/otylosc-choroba-wagi-ciezkiej,7355.html
• https://www.worldobesity.org/membersarea/global-atlas-on-childhood-obesity
• https://journals.viamedica.pl/eoizpm/article/viewFile/26087/20897