Profilaktyka i leczenie otyłości u dzieci

Podstawą leczenia otyłości u dzieci i młodzieży jest zmiana stylu życia: odżywiania i aktywności fizycznej całej rodziny, a także wsparcie psychologiczne dla dziecka chorującego na otyłość. 

Warto w porę nauczyć naszą pociechę, jak dbać o zdrowie. Nauka troszczenia się o siebie, o zdrowie i psychikę jest jednym z najlepszych prezentów jaki możemy dać naszym dzieciom. Natomiast podstawą leczenia zdiagnozowanej już otyłości u dzieci i młodzieży jest zmiana stylu życia: odżywiania i aktywności fizycznej całej rodziny, a także wsparcie psychologiczne dla dziecka chorującego na otyłość. 

Zacznij od edukacji

Ważnym elementem jest uświadamianie i edukacja całej rodziny w zakresie zdrowego żywienia i prawidłowego komponowania posiłków. Dzieci biorą z nas przykład. Wspólne zakupy i czytanie etykiet pomoże nam i dzieciom lepiej zrozumieć co nam służy, a co jest niekorzystne dla naszego organizmu, czy odbiera nam zdrowie i dobre samopoczucie.

Drogi Rodzicu, pamiętaj jeszcze o jednej bardzo ważnej kwestii – to Ty dyktujesz warunki w swoim domu, nie mama, teściowa, dziadek, czy ciocia. Jeśli nie chcesz, aby Twoje dziecko przy każdej okazji dostawało słodycze, to goście mają obowiązek to uszanować. To Twoje dziecko i to Ty odpowiadasz za jego zdrowie i bezpieczeństwo. 

10 wskazówek żywieniowych na start

Pierwsze kroki, które warto podjąć:

• Nauka prawidłowego komponowania posiłków. Postarajmy się, aby na talerzu znalazły się: źródło białka, węglowodanów i zdrowych tłuszczów oraz porcja warzyw. 
• Wspólne przygotowywanie posiłków. Angażowanie dziecka do wspólnego przygotowania posiłków może być świetną zabawą.
• Regularne, wspólnie jedzone posiłki. Warto zadbać o to, abyśmy przynajmniej część posiłków spożywali razem, przy jednym stole, a nie przed telewizorem czy komputerem.
• Wspólne zakupy i czytanie etykiet.
• Jedzenie takich samych potraw. Nie możemy dopuścić do sytuacji, gdy nasze dziecko je inny, „dietetyczny” posiłek, a my coś zupełnie innego.
• Zwiększenie ilości warzyw.
• Zastąpienie kolorowych napojów wodą np. z dodatkiem plastra cytryny, pomarańczy lub niesłodzonymi herbatami.
• Zastąpienie kupnych dań typu fast food – domowymi, zdrowszymi odpowiednikami.
• Ograniczenie sięgania po słodkie i tłuste przekąski.
• Nienagradzanie lub karanie dziecka jedzeniem. 

Kolejny krok: aktywność fizyczna

Poza właściwym odżywianiem bardzo ważne jest zwiększenie aktywności fizycznej dziecka. I znowu, najlepiej, gdy będą to wspólne zajęcia z rodzicami. Możemy zacząć od drobnych zmian w codziennej aktywności, np. 

• zamiast jechać do szkoły autem możemy wybrać się na wspólny spacer, a jeśli szkoła jest daleko to zaparkować dalej od placówki i pokonać pozostały dystans pieszo.
• Windę możemy zamienić na schody, a codzienny 5-minutowy wspólny spacer z psem wydłużyć do 20 minut. 

Możemy zorganizować zabawy ruchowe na świeżym powietrzu, pograć w piłkę, czy pokazać dziecku jak się gra w klasy. Warto również wspólnie poszukać nowych pasji. Wycieczki rowerowe, kolorowa ścianka wspinaczkowa, czy rolki. Możliwości jest wiele. 

Pomoc dietetyka

Warto rozważyć współpracę z dietetykiem, który nie tylko pomoże nam zrozumieć, jakie korzyści płyną ze zdrowego stylu życia, ale również pokaże nam jak smacznie, przyjemnie i zdrowo możemy jeść.

Wsparcie psychologiczne

Nie możemy zapominać, że otyłość nie jest jedynie stanem zwiększenia tkanki tłuszczowej w organizmie, który może być przyczyną problemów zdrowotnych lub niezadowolenia z własnego ciała. Otyłość to trudny stan, z którym wiąże się wiele emocji, obaw i lęków. Młody, otyły pacjent często nie jest w stanie sobie z nimi poradzić, co jeszcze bardziej nasila utrzymywanie się tej sytuacji. Dziecko powinno wiedzieć i czuć, że go wspieramy. 

Dlatego warto zastanowić się nad współpracą nie tylko z lekarzem i dietetykiem, ale również z psychologiem, który będzie dodatkowym wsparciem zwiększającym skuteczność terapii odchudzającej. 

Źródła:

• Lobstein T., Hannah Brinsden and Margot Neveux, World Obesity Atlas 2022 https://www.worldobesity.org/resources/resource-library/world-obesity-atlas-2022;
• WHO,Obesity and overweight https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight; 
• Otyłość u dzieci, Przegląd pediatryczny https://przegladpediatryczny.pl/a1352/Otylosc-u-dzieci-.html; 
• Kupczak-Wiśniowska B, Borgosz J., Podsiadło B., Serzysko B., Jędrkiewicz E., Otyłość u dzieci – problem współczesnego społeczeństwa, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin 2016, https://sciendo.com/pdf/10.1515/pielxxiw-2017-0007; 
• Dr n. med. Alicja Karney Epidemiologia i powikłania otyłości Konferencja IMID, Otyłość dzieci i młodzieży. Współczesne problemy w profilaktyce i terapii; 
• Dr n. med. Alicja Karney A., Dr hab. n. med. Oblacińska A., Dr n. reh. Kluba L, Mgr Świątkowska D., Otyłość u dzieci i młodzieży. Poradnik dla rodziców dzieci w wieku od 4 do 18 lat, Instytut Matki i Dziecka, s. 8-19; 
• Juruć A., Bogdański P., Otyłość i co dalej? O psychologicznych konsekwencjach nadmiernej masy ciała, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/viewFile/28713/23482; 
• Kaźmierska I., Jak lekarz rodzinny powinien diagnozować i leczyć otyłe dziecko, Puls Medycyny, https://pulsmedycyny.pl/jak-lekarz-rodzinny-powinien-diagnozowac-i-leczyc-otyle-dziecko-897049;
• Otyłość u dzieci, Przegląd pediatryczny, https://przegladpediatryczny.pl/a1352/Otylosc-u-dzieci-.html; 
• Gawlik A., Zachurzok-Buczyńska A., Małecka-Tendera E.,, Powikłania otyłości u dzieci i młodzieży, Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, s. 19-25; 
• Kędzior A., Jakubek-Kipa K., Brzuszek M., Mazur A., Trendy w występowaniu nadwagi i otyłości u dzieci na świecie, w Europie i w Polsce, Endokrynologia Pediatryczna, http://endokrynologiapediatryczna.pl/contents/files/a_1662.pdf; 
• Obuchowicz A., Epidemiologia nadwagi i otyłości — narastającego problemu zdrowotnego w populacji dzieci i młodzieży, https://journals.viamedica.pl/eoizpm/article/viewFile/26087/20897; 
• Otyłość dzieci i młodzieży poważnym problemem globalnym, GOV, https://www.gov.pl/web/gis/otylosc-dzieci-i-mlodziezy-powaznym-problemem-globalnym; 
• Otyłość i nadwaga u dzieci – coraz większy problem, coraz mniej skuteczne działania, Najwyższa Izba Kontroli, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/otylosc-i-nadwaga-u-dzieci-coraz-wiekszy-problem-coraz-mniej-skuteczne-dzialania.html.