W tym artykule chciałabym przystępnie i poradnikowo omówić Wam różnice między charakterystycznymi chorobami obejmującymi gardło i jamę ustną. Dzięki temu może łatwiej będzie Wam zrozumieć proces ich różnicowania.
Źródła zakażeń
Większość infekcji gardła to niespecyficzne zakażenia wirusowe. Jeśli ból gardła przebiega dodatkowo z katarem – mówimy o typowym przeziębieniu – według klasyfikacji ICD-10: J00 to „Ostre zapalenie nosa i gardła (przeziębienie)”.
Istnieje natomiast kilka zakażeń gardła i jamy ustnej o znanej etiologii i dość typowym przebiegu (choć i tak często mylonych).
Należą do nich:
- angina paciorkowcowa,
- mononukleoza zakaźna,
- enterowirusowe pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej (herpangina),
- grzybicze zapalenie jamy ustnej objawiające się pod postacią pleśniawek,
- opryszczkowe zapalenie jamy ustnej.
Angina paciorkowcowa i mononukleoza zakaźna
Dwie jednostki chorobowe anginy paciorkowcowej i mononukleozy zakaźnej przebiegają przede wszystkim z zajęciem migdałków podniebiennych.
W obu przypadkach migdałki są powiększone, czerwone, z nalotami. Towarzyszy im wysoka gorączka oraz powiększenie węzłów chłonnych szyi. Nieraz (zwłaszcza w przypadku mononukleozy zakaźnej) znaczne.
Dodatkowo:
- chorzy na mononukleozę zakaźną mogą mieć powiększoną wątrobę i śledzionę, zapalenie spojówek, wysypkę,
- u pacjentów z anginą paciorkowcową – ból gardła, gorączka, powiększenie migdałków i węzłów chłonnych są zazwyczaj jedynymi objawami.
Wyjątkiem jest szczególna manifestacja zakażenia paciorkowcami – szkarlatyna, w której anginie towarzyszy wysypka oraz charakterystyczny wygląd języka.
Jak wygląda diagnostyka?
Do postawienia diagnozy anginy paciorkowcowej lub mononukleozy zazwyczaj wystarczający jest obraz kliniczny. W przypadku tej pierwszej pomocna jest skala Centora (omówiona w wyżej wspomnianym artykule).
W razie wątpliwości można się wspomóc dodatkowymi badaniami. W przypadku anginy potwierdzenie zakażenia paciorkowcem może dać tzw. Strep test – szybki test płytkowy (podobny do tych na COVID-19), który wykonujemy pobierając wymaz z migdałków. Takie testy są powszechnie dostępne w aptekach a od 1.07.2022 r. są również refundowane w POZ.
Potwierdzenie laboratoryjne mononukleozy jest nieco bardziej skomplikowane, gdyż wymaga pobrania krwi.
W przypadku badań z krwi mamy dwie opcje:
- szybszą – tzw. szybki test lateksowy, którego wynik mamy zazwyczaj tego samego dnia. Wykrywa on nieswoiste przeciwciała heterofilne, które mogą nie być obecne u dzieci <12. roku życia, więc w najmłodszej grupie może nie być wystarczający.
- drugą opcją jest badanie swoistych przeciwciał – bardzo swoiste, ale droższe i na wynik zazwyczaj trzeba poczekać dłużej.
Jeśli chodzi o zapalenia jamy ustnej, enterowirusowe i opryszczkowe, oba przebiegają z obecnością pęcherzyków w jamie ustnej. W zależności od etapu, na jakim badamy dziecko.
Ten artykuł bardzo mi pomógł, dziękuję.