Migrena a tabletki antykoncepcyjne

Teoretycznie kobiety zdrowe, bez istotnych obciążających wywiadów chorobowych mogą wybierać dowolnie spośród wielu dostępnych na rynku metod antykoncepcyjnych.

Niestety możliwości te się zawężają, gdy pojawiają się problemy zdrowotne, choroby przewlekłe, wywiad dotyczący powikłań zakrzepowo-zatorowych. Ale czy wiedzieliście, że migreny z aurą też zaliczamy do tych przeciwwskazań?  Sprawdźcie dlaczego!

Co to jest migrena i jak odróżnić ją od napięciowego bólu głowy?

Migrenowe bóle głowy muszą spełniać odpowiednie kryteria. Zwykle występują jednostronnie, mają charakter pulsujący, trwają od kilku godzin do dni, często towarzyszy im światłowstręt, dźwiękowstręt, nudności i wymioty.

Mogą występować z aurą lub bez. Mogą wyzwalać je alkohol, czekolada, ser lub zaburzenia snu. Migrena bez aury to najczęstszy podtyp migreny – występuje u około 11% kobiet.

Natomiast migrenie z aurą towarzyszą dodatkowe objawy neurologiczne, które mogą pojawiać się przed wystąpieniem bólu głowy lub w chwili jego rozpoczęcia. Dolegliwości składające się na aurę są odwracalne i mogą to być objawy dotyczące wzroku, czucia, mowy, języka lub funkcji motorycznych.

Mimo że migrena z aurą jest rzadsza, to jej częstość występowania w ciągu roku u kobiet określa się na 5%.

Niestety u kobiet z migreną z aurą ryzyko udaru mózgu jest większe w porównaniu z kobietami z migreną bez aury.

Migrenowy ból głowy:

• jest zwykle jednostronny,
• ma charakter pulsujący, silny,
• trwa od kilku godzin do dni,
• towarzyszy mu światłowstręt, dźwiękowstręt, nudności, wymioty,
• często wyzwala go alkohol, ser, czekolada, deprywacja snu, stres.

Napięciowy ból głowy:

• jest zwykle obustronny (często czoło lub tył głowy),
• ma charakter ucisku, ściskania,
• trwa zmiennie, od kilku minut do kilku dni,
• towarzyszy zmęczenie, ból mięśni,
• często wyzwala go stres.

Objawy aury:

• zygzakowate linie lub inne kształty w polu widzenia
• ciemne lub jasne plamy
• błyski lub migotanie światła
• obszary zaniewidzenia
• utrata wzroku lub czucia
• zaburzenia mowy

Czy migrena jest niebezpieczna?

Migrena jest czynnikiem ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu. Dodatkowo u kobiet z migreną powyżej 35. roku życia częściej niż u kobiet bez migreny stwierdza się klasyczne czynniki ryzyka udaru, takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzycę lub hiperlipidemię.

W badaniach wykazano, że ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych jest największe przy występowaniu migreny z aurą. Inne czynniki ryzyka udaru mózgu to: starszy wiek, palenie tytoniu, otyłość.

Jak migrena wpływa na dobór antykoncepcji?

Zacznijmy od tego, że niestety istnieje związek między stosowaniem antykoncepcji hormonalnej, a ryzykiem wystąpienia udaru, i jest zależny od dawki estrogenu.

Stwierdzono, że ryzyko wystąpienia udaru mózgu jest większe przy stosowaniu dawki etynyloestradiolu >50ug, np. występującego w niektórych tabletkach antykoncepcyjnych dwuskładnikowych, plastrach czy pierścieniach antykoncepcyjnych.

Natomiast w przypadku progestagenu ani dawka ani jego rodzaj nie wydaje się przyczyniać do wystąpienia udaru. Dlatego uważa się, że bezpieczną metodą antykoncepcyjną dla kobiet z migreną z aurą są środki antykoncepcyjne opierające się wyłącznie na progestagenach, czyli wkładki wewnątrzmaciczne lub tabletki jednoskładnikowe.

Z największym ryzykiem wystąpienia udaru mózgu wiąże się kombinacja migreny z aurą i dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej. W badaniach wykazano, że u kobiet z wyżej wymienioną kombinacją ryzyko udaru niedokrwiennego mózgu było 6-krotnie większe – w porównaniu z kobietami z migreną bez aury.

Teraz już sami rozumiecie, dlaczego tak istotne jest różnicowanie bólów głowy i dokładne określenie: czy są to migreny, czy też napięciowe bóle głowy; określenie wszystkich czynników ryzyka wystąpienia powikłań.

Rekomendacje dotyczące zasad stosowania dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej podają za bezwzględne przeciwwskazanie występowanie właśnie migreny z aurą.

Ryzyko związane z antykoncepcją należy zawsze zestawić z ryzykiem związanym z nieplanowaną ciążą u kobiet z problemami zdrowotnymi.

Podsumowując, na wizycie u lekarza, jeśli zależy nam na dobraniu odpowiedniej antykoncepcji, to na pytania o bóle głowy, czy też palenie odpowiadajmy zgodnie z prawdą. Lekarz nie pyta o to z ciekawości, robi to aby prawidłowo i bezpiecznie dla pacjentki dobrać adekwatną metodę antykoncepcji.

Więcej na temat migreny:

• Mam częste migreny, co z tym zrobić?
• Mam straszne bóle głowy, nie pomaga żaden lek bez recepty. Jakie badania powinnam wykonać?