Choroba wieńcowa – przyczyny, objawy i leczenie

Z naszego artykułu dowiesz się, czym jest choroba niedokrwienna serca, czyli choroba wieńcowa, a także jakie są jej przyczyny, objawy i jak przebiega jej leczenie.

Spis treści:

1. Na czym polega choroba wieńcowa?
2. Objawy choroby wieńcowej
3. Jak wykryć chorobę wieńcową?
4. Choroba wieńcowa a ból w klatce piersiowej
5. Leczenie
6. Inne choroby z podobnymi objawami
7. Podsumowanie

Na czym polega choroba wieńcowa?

Choroba wieńcowa dotyczy małych naczyń, które odpowiadają, że ukrwienie naszego serca. Gdy krew przez tętnice wieńcową nie płynie prawidłowo, serce dostaje za mało tlenu i zaczyna protestować. Serce, jak pewnie wiecie, jest mięśniem, a każdy mięsień, by mieć siłę pracować musi dostać tlen.

Gdy tego tlenu jest za mało, serce wysyła sygnały bólowe, że mu źle, że się „dusi” i że trzeba coś z tym zrobić. A co takiego zatyka naczynia wieńcowe? Najczęściej, bo aż w 98% są to blaszki miażdżycowe, czyli twarde tłuszczowe twory, które latami odkładają się w naszych naczyniach. 

Miażdżyca to przewlekła i powoli postępującą choroba dotycząca różnych tętnic: wieńcowych szyjnych, nerkowych, biodrowych. Tak naprawdę proces odkładania blaszki miażdżycowej zaczyna się w dzieciństwie (a wiele badań podaje, że w życiu płodowym!).

Oczywiście w większości przypadków możemy wpływać na jej przebieg – dietą, sportem, lekami. Nie bez znaczenia pozostają tu oczywiście nasze predyspozycje genetyczne. Dlatego u wielu osób przez całe życie wytworzą się tylko delikatne zmiany przy ścianach naczyń. U innych natomiast rozwinie się masywna miażdżyca naczyń wieńcowych, która w odpowiednich warunkach będzie mogła skutkować zawałem serca.

Większość z Was pewnie myśli, że choroba wieńcowa czy zawał to choroby, które dotyczą starszych ludzi. Wcale nie takich starszych, bo objawy choroby wieńcowej zazwyczaj pojawiają się po 45. roku życia u mężczyzn, a u kobiet następuje to jakieś 10 lat później (najczęściej po menopau

Zdarzają się też zawały u osób dużo młodszych – jak zaczynałam pracę w Oddziale Kardiologicznym to widok 35-latka z zawałem mnie dziwił, tak teraz mogę powiedzieć, że osoba po poniżej 40. roku życia z zawałem trafia na kardiologię mniej więcej raz na miesiąc.

Chorobę wieńcową można podzielić na 2 duże etapy:

• pierwszy będą charakteryzować okresy stabilizacji i wtedy mówimy o stabilnych zespołach wieńcowych,
• drugą okresy destabilizacji, kiedy mówimy o zawałach serca.

Znaczna część chorych przez wiele lat pozostaje na stabilnym poziomie lub pozornie stabilnym. Często chorzy wiedząc jakie czynności wywołują bóle w klatce piersiowej, świadomie lub mniej świadomie ograniczają swoja aktywność, by zapobiegać napadom bólu.

Przestają używać schodów, unikają aktywności na świeżym powietrzu, albo wybierają czytanie książeczek wnukom zamiast gry w piłkę (i nie mówię, że czytanie książeczek jest złe, jest super, ale w ten sposób też można u własnych rodziców zaobserwować że coś się dzieje – kilka lat temu chętnie podejmowali aktywność fizyczną a teraz jej unikają).

Objawy choroby wieńcowej

Ból dławicowy, bo tak nazywamy ból w chorobie wieńcowej ma pewne charakterystyczne cechy:

• Najczęściej występuje w klatce piersiowej, za mostkiem, i z mostka może promieniować do szyi, gardła, ramion (częściej lewego), pleców, nadbrzusza i rąk.
• Ból możemy opisać jako zaciskającym dławiący, z uczuciem ciężaru, zatykania lub rozpierania w klatce piersiowej. Jeśli pacjent przychodzi i mówi „o tu mnie kłuje” wskazując jedno miejsce palcem, to taki ból na 90% bólem wieńcowym nie jest.
• Ból najczęściej pojawia się w konkretnej sytuacji – w wysiłku fizycznym (sport, ale też wchodzenie po schodach, podbiegnięcie do przystanku itp.), w sytuacji stresowej. Zauważacie, że są to sytuacje, w których serce bije szybciej, i potrzebuje więcej tlenu. Ale ból dławicowy może też pojawić się po obfitym posiłku, przy wietrznej pogodzie czy przy niskiej temperaturze. Ból ma cały czas podobne natężenie, nie zmienia się pod wpływem zmiany pozycji ciała, nie wpływa też na niego oddech.
• Ból ustępuje samoistnie i szybko zazwyczaj w ciągu 1-3 minut w trakcie odpoczynku, lub po 5 minutach od przyjęcia leku – takim lekiem jest nitrogliceryna, czyli lek rozszerzający naczynia wieńcowe.
• Do nietypowych objawów, ale też takich, które powinny wzmóc nasza czujność należą: duszność w wysiłku, łatwe męczenie, uczucie słabości, ból brzucha w wysiłku.
• U osoby starszych, z ograniczoną aktywnością fizyczna ból wieńcowy może pojawiać po przyjęciu pozycji leżącej i występować w godzinach nocnych.

Kobiety nieco inaczej odczuwają ból wieńcowy, częściej ma on związek z sytuacją stresową, częściej występuje w spoczynku a nie w wysiłku. Wspominałam o tym już tutaj, że u kobiet w okresie okołomenopauzalnym nie zaleca się stosowania hormonalnej terapii menopauzy w ramach profilaktyki choroby wieńcowej, czyli HTZ nie chroni przed chorobą wieńcową,

U mężczyzn zaburzenia erekcji mogą wyprzedzać o kilka lat objawy choroby wieńcowej i być pierwszym sygnałem do rozpoczęcia diagnostyki.

Jak wykryć chorobę wieńcową?

No dobrze, mamy podejrzenie choroby, co jakiś czas boli nas w klatce, czasem bardziej, czasem mniej, ale czujemy, że coś jest nie tak i trzeba to sprawdzić. Badań jest naprawdę dużo, mogą być nieinwazyjne, (czyli do ich wykonania nie potrzeba wchodzić do wnętrza serca) lub inwazyjne.

Opiszę Wam wszystkie, byście wiedzieli co lekarz może zaproponować i jakie są możliwości. Wszystkich się oczywiście na raz nie wykonuje i o tym jakie badanie będzie najlepsze decyduje lekarz (przeczytaj, jak przygotować się do badań).

Jedne wiążą się z narażeniem na promieniowanie, inne mają liczne przeciwwskazania lub są dostępne tylko w nielicznych ośrodkach, mogą być niemożliwe do wykonania u osób z arytmią lub z chorobą nerek.

Badania laboratoryjne

Zbadanie krwi nie wykrywa samej choroby wieńcowej, ale wykrywa czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (wysoki cholesterol, cukrzycę), stany chorobowe, które mogą nasilać lub przypominać chorobę wieńcową (niedokrwistość, nadczynność tarczycy, niewydolność nerek), pozwala ocenić rokowanie pacjenta i włączyć leczenie profilaktyczne.

W diagnostyce choroby wieńcowej trzeba oznaczyć: morfologię, lipidogram, stężenie glukozy na czczo, hemoglobinę glikowaną, stężenie kreatyniny, TSH.

Badanie EKG

Badanie EKG to kilkusekundowy zapis czynności elektrycznej serca. Pozwala uwidocznić cechy zawału, zaburzenia rytmu serca, bloki, przerost mięśniówki serca itp. EKG jest najczęściej pierwszym wykonywanym badaniem w diagnostyce choroby wieńcowej, na podstawie którego lekarz podejmuje dalsze decyzje. Prawidłowy obraz EKG nie wyklucza choroby wieńcowej, w EKG może być wszystko „w porządku” a choroba jest!

Ważne też by posiadać swoje poprzednie zapisy EKG – lekarz zawsze porównuje obecny zapis do poprzednich. Ponieważ zapis dokonywany jest na papierze światłoczułym to po pewnym czasie blednie. EKG najlepiej skserować i przechowywać w jednym miejscu – na przykład w naszych segregatorach medycznych! 🙂

Holter EKG, czyli minimum 24 godzinny zapis EKG tez może być przydatny w diagnostyce choroby wieńcowej. W badaniu można wykryć bezobjawowe dodatkowe skurcze komorowe lub częstoskurcze komorowe, które mogą być sygnałem choroby. Ponadto w zapisie w czasie wysiłku mogą być widoczne zmiany w EKG, które sugerują niedotlenienie serca.

Elektrokardiograficzny test wysiłkowy, czyli próba wysiłkowa

Jest to badanie pokazujące, jak serce reaguje na wysiłek fizyczny. Wykonywane jest na bieżni ruchomej (identycznej jak na siłowni, bieżnia przyśpiesza i podnosi się do góry), lub na ergometrze rowerowym (czyli po prostu stacjonarnym rowerze też takim jak można spotkać na siłowni).

W trakcie badania rejestrowane jest EKG i wykonywane są pomiary ciśnienia by jednocześnie sprawdzać reakcje ciśnienia w wysiłku fizycznym. W trakcie takiego badania u osoby z podejrzeniem choroby wieńcowej mogą wystąpić objawy niedokrwienia – ból w klatce piersiowej oraz zmiany w zapisie EKG – charakterystyczne obniżenia, ale też dodatkowe skurcze lub napady arytmii.

Warto pokreślić, że próba wysiłkowa u kobiet ma mniejsza wartość diagnostyczną, i u kobiet często obserwuje się wyniki fałszywie dodatnie. Próba wysiłkowa jest badaniem dostępnym w wielu miejscach, dlatego też często zalecana przez lekarzy w diagnostyce.

Jednak ostatnie wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2019 roku obniżyły jej „wartość” diagnostyczną nakazując przy tym wykorzystywanie badań obrazowych, głównie tomografii komputerowej.

Echo serca spoczynkowe

Czyli USG serca, badanie pozwalające nam zobaczyć, jak wygląda mięsień serca, jak wyglądają zastawki, czy jest jakaś inna choroba serca, która może powodować dolegliwości u pacjenta – np. nadciśnienie płucne, kardiomiopatia itp.

W badaniu tym określa się kurczliwość, a bardziej zaburzenia tej kurczliwości – poszczególne ściany mięśnia serca kurczą się i rozkurczają jednakowo, jeśli jednak chory przebył już jakiś epizod niedokrwienia, czyli część ścian serca częściowo obumarła, to taka ściana kurczy się gorzej niż pozostałe.

Jeśli chory nic nie wie o przebytym zawale, to taki obraz jest wskazaniem do wykonania dodatkowych badań. U większości chorych, którzy nie przebyli zawału serca, nie stwierdza się nieprawidłowości w echokardiografii spoczynkowej.

Echokardiografia obciążeniowa

W badaniu echo serca można też zaobserwować, jak zachowuje się serce w wysiłku fizycznym. Wysiłek możemy uzyskać fizjologicznie, pacjent w trakcie badania pedałuje na rowerku, lub farmakologicznie – podaje się też leki, które przyspieszają serce.

Badanie obciążeniowe pozwala uwidocznić zaburzenia, które ujawniły się dopiero w wysiłku a nie były widoczne w podstawowym tzw. spoczynkowym echo serca.

RTG klatki piersiowej

Pacjenci często pytają, czy mogą wykonać rentgen klatki by zdiagnozować ból w sercu. Owszem, jeśli podejrzewamy, że przyczyną bólu znajduje się poza sercem to takie badanie jak najbardziej można wykonać. Szczególnie przy podejrzeniu choroby płuc.

W diagnostyce choroby wieńcowej niestety nie dostarcza nam żadnych informacji, ale już w diagnostyce niewydolności serca jak najbardziej tak!

Tomografia komputerowa

Tomografia jest badaniem coraz chętniej i częściej wykonywanym w diagnostyce chorobę wieńcowej. Również z powodu coraz większej dostępności. Pozwala ocenić uwapnienie naczyń wieńcowych – tzw. calcium score, który odpowiada blaszkom miażdżycowym (badanie to jest wykonywane bez podawania kontrastu).

Po podaniu kontrastu pozwala bezpośrednio ocenić naczynia wieńcowe, wrzepione by-passy, różne anomalie naczyń wieńcowych.

Rezonans magnetyczny serca

Rezonans magnetyczny pozwala na doskonale uwidocznienie całej budowy serca, przepływu, krwi, oceny kurczliwości, oceny włóknienia tkanek. W diagnostyce choroby wieńcowej jest wykorzystywany, gdy obraz w badaniu echokardiograficznym jest niejednoznaczny.

Scyntygrafia serca i pozytronowa tomografia emisyjna (SPECT i PET)

Są to badania z zastosowaniem radioizotopów, czyli pierwiastków promieniotwórczych, które podane dożylnie, przemieszczają się wraz z krwią i są wychwytywane, gromadzone i eliminowane przez mięsień sercowy.

Wszystkie te procesy się rejestruje i następnie na podstawie ładnych kolorowych obrazków interpretuje. Niestety techniki te, mimo iż mają bardzo dużą wartość w diagnostyce to z uwagi na małą dostępność są rzadko stosowane w codziennej diagnostyce.

Koronarografia

Koronarografia jest podstawowym badaniem pozwalającym ocenić naczynia wieńcowe, rokowanie i dalsze możliwości leczenia. Jest badaniem inwazyjnym polegającym na wejściu specjalnym cewnikiem przez tętnice w ręce (lub w udzie) do serca i podawaniu kontrastu aby móc zobaczyć na monitorze naczynia wieńcowe.

Badanie to pozwala dokładnie ocenić przebieg tętnic i obecne w nich zwężenia. Jest badaniem kwalifikującym do zabiegów udrażniających naczynia.  Takim zabiegiem może być angioplastyka, czyli założenie stentu do zwężonego naczynia. Stent do rodzaj rurki, która włożona w zwężenie powoduje przywrócenie prawidłowego przepływu krwi. Część pacjentów obawia się koronarografii.

Owszem, jak przy każdym zabiegu mogą zdarzyć się powikłania, ale są one rzadkie. I uwierzcie mi na pewno bezpieczniejsza jest koronarografia wykonywana w planowej diagnostyce niż koronarografia wykonywana u pacjenta we wstrząsie kardiogennym w przebiegu zawału serca…

Do wspaniałych nowych technik diagnostyki inwazyjnej należy ultrasonografia wewnątrzwieńcowa i optyczna tomografia koherentna. Nazwy skomplikowane to prawda, ale najprościej mówiąc to USG i tomografia wykonywane w środku naczynia wieńcowego, taką miniaturową sondą, która pozwala na dokładną ocena naczynia, blaszki miażdżycowej, obecności skrzepów itp.

Choroba wieńcowa a ból w klatce piersiowej

Przyczyn bólu w klatce piersiowej jest wiele i nie zawsze ból oznacza chorobę wieńcową. Bardzo duże znaczenie ma wywiad, po przeprowadzeniu, którego lekarz mniej więcej wie czy w badaniach wyjdzie choroba naczyń wieńcowych czy nie. Do innych przyczyn dolegliwości bólowych, które należy brać pod uwagę należy:

• choroby płuc – zatorowość płucna, odma opłucnej, zapalenie płuc,
• inne choroby serca – zapalenie mięśnia serca, zapalenie osierdzia, rozwarstwienie aorty,
• choroby układu pokarmowego – kamica dróg żółciowych, kamica pęcherzyka żółciowego, choroba wrzodowa żołądka i/lub dwunastnicy, choroby przełyku, ostre zapalenie trzustki,
• choroby układu szkieletowego – zapalenie chrząstek żebrowych, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, półpasiec z wykwitami na klatce piersiowej,
• choroby psychiczne – nerwica, zaburzenia lękowo-depresyjne, urojenia.

Leczenie choroby wieńcowej

Leczenie choroby wieńcowej to przede wszystkim modyfikacja stylu życia! W wielu chorobach układu sercowo-naczyniowego zmiana naszych codziennych nawyków stanowi podstawę leczenia, i to od czego zawsze powinniśmy zaczynać. Tak jest w nadciśnieniu tętniczym, tak jest w hipercholesterolemii, tak samo jest w chorobie wieńcowej.

Wprowadzenie prozdrowotnych nawyków obniża ryzyko zgonu, zawału serca i spowalniania proces narastania blaszki miażdżycowej.

Do tych nawyków zaliczamy:

• rzucenie palenia, unikanie palenia biernego!
• zdrowa dieta – czyli dużo warzyw, mało mięsa, więcej ryb, mniej soli, mniej alkoholu!
• zmniejszenie masy ciała, lub utrzymywanie prawidłowej masy ciała!
• zwiększenie aktywności fizycznej, ale z unikaniem wysiłku w niskich temperaturach i po posiłku. Codzienny wysiłek powinien trwać 30-60 min. Nie trzeba od razu kupować karnetu na siłownie. Wysiłek to też szybki marsz czy prace ogrodowe.
• coroczne szczepienie na grypę szczególnie u osób powyżej 65. roku życia!
• leczenie chorób nasilających chorobę wieńcową – niedokrwistość, nadczynność tarczycy, zaburzenia rytmu z szybkim biciem serca!

Eksperci w najnowszych wytycznych z 2019 r. dotyczących przewlekłych zespołów wieńcowych zwrócili również uwagę na wpływ zanieczyszczenia środowiska na rozwój chorób sercowo-naczyniowych. Ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza zwiększa ryzyko zawału serca, hospitalizacji i śmierci z powodu niewydolności serca, udaru mózgu i zaburzeń rytmu serca.

Jak wiemy w Polsce w okresie zimowym szczególnie problem zanieczyszczenia powietrza jest bardzo duży. I mimo że szczególnie starsze osoby uważają, że powietrze zawsze takie było, a w piecu można palić czym się chce, to właśnie one są najbardziej narażoną na szkodliwe pyły grupą ludzi.

Jeżeli istnieje wysokie prawdopodobieństwo lub choroba wieńcowa jest potwierdzona, musimy włączyć leczenie farmakologiczne.

• Leki przeciwpłytkowe, do których należy popularna Aspiryna (lub Klopidogrel w razie nietolerancji lub przeciwwskazań do aspiryny) lek ten zapobiega tworzeniu się zakrzepów w naczyniach wieńcowych.
• Leki obniżające cholesterol – zapobiegają powstawaniu, powiększaniu się i pękaniu blaszek miażdżycowych.
• Leki zmniejszające dolegliwości bólowe w klatce piersiowej, zwiększające tolerancję wysiłku – do tych leków należą tzw. beta-blokery, antagoniści wapnia, azotany długodziałające. Możemy też wykorzystać leki drugiego rzutu jak wspomniana przeze mnie substancje są przeciwwskazane lub źle tolerowane. Do leków drugiego rzutu należy ranolazyna, trimetaztydyna, nikorandyl. Zmniejszają częstość występowania objawów dławicy i poprawić tolerancję wysiłku u pacjentów.
• Leki zmniejszające narażenie na czynniki ryzyka – Inhibitory konwertazy angiotensyny lub blokery receptora angiotensynowego -polecane u pacjentów z choroba wieńcową i innymi chorobami układu sercowo-naczyniowego czyli nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością serca ale też z cukrzycą.

Każdy chory, który ma dolegliwości bólowe w klatce piersiowej w przebiegu choroby wieńcowej powinien mieć „lek podręczny”, który może przyjąć w trakcie napadu bólu. Takim lekkim jest nitrogliceryna. Lek stosuje się pod język w postaci aerozolu lub tabletki. Lek może wywołać spadek ciśnienia tętniczego, dlatego dobrze przyjmować go „na siedząco”.

I tu przypomina mi się anegdota o tym, żeby nie podawać przygodnie spotkanym osobom, które na naszych oczach mdleją, swoich leków. Historia starszej pani, która mdleje w kościele. Mdleje, bo mi niskie ciśnienie, robi jej się słabo i bach. Po czym druga pani obok z pełnym przekonaniem daje swoją nitroglicerynkę, bo to na pewno zawał i to jej pomoże.

Nitrogliceryna pogarsza tylko sprawę, bo dodatkowo obniża omdlałej ciśnienie… więc udzielając pomocy lepiej zapytać, czy ktoś przyjmuje stale leki, czy ma je w torebce itp. Zresztą do leków noszonych w torebce, które rzeczywiście można wyciągnąć i podać w razie zagrożenia życia należy nie tylko nitrogliceryna, ale też wyziewy na astmę, czy adrenalina na wstrząs anafilaktyczny!

Jeżeli mimo leczenia dolegliwości bólowe w klatce piersiowej, powtarzają się lub nasilają należy wykonać koronarografię. W przypadku stwierdzenia w tym badaniu istotnych zwężeń wykonywana jest angioplastyka wieńcowa.

Angioplastyka, czyli założenie stentu lub kilku stentów w zależności od długości zwężenia lub obecności kilku zwężeń. Kiedyś były stentu metalowe, obecnie są one rzadko stosowane, ponieważ stosuje się stenty powlekane specjalnymi lekami.

Często pacjenci pytają czy te stenty zostaną w nich na zawsze? Wiec tak, stenty zostają w naczyniu na zawsze, i nawet jak taki stent się zapcha (co jest możliwe jak nie bierze się leków) to można włożyć „stent w stent”.

Po założeniu stentu przez okres 6-12 miesięcy (w szczególnych przypadkach krócej lub dłużej) należy przyjmować podwójne leczenie przeciwpłytkowe składające się z aspiryny, która przyjmuje się do końca życia i drugiego leku przeciwpłytkowego, którym jest Klopidogrel (w szczególnych przypadkach, kiedy założenie stentu było wykonywane planowo może być Tikagrelor lub Prasugrel, ale leki te wybiera się w pierwszej kolejności w zawale serca).

Jeśli zwężeń w naczyniach wieńcowych jest dużo lub położone są one w miejscu trudnym do założenia stentów choremu proponuje się leczenie kardiochirurgiczne, czyli wszycie by-passow. By passy to nowe naczynia, w zasadzie „stare-nowe” bo są to własne naczynia chorego pobrane z ręki, z klatki piersiowej lub z nogi.

Obecnie stosuje się różne techniki w zależności od zmian w naczyniach, wieku i obciążeń pacjenta. Może być operacja z dostępu minimalnego bez rozcinania mostka tylko przez bok klatki piersiowej, może być operacja bez zastosowania krążenia pozaustrojowego lub klasyczna operacja z rozcięciem mostka i z krążeniem pozaustrojowym. Przypadek każdego chorego jest rozpatrywany indywidualnie.

Naczynia wieńcowe czyste a nadal boli?

W medycynie jak w kinie. I czasem zdarza się, że przeszliśmy całą diagnostykę, w badaniach nieinwazyjnych np. próbie wysiłkowej wychodzi, że coś nam jest a okazuje się, że naczynia wieńcowe w koronarografii nie mają absolutnie żadnych istotnych zwężeń! I co teraz, jak nadal nas zatyka i boli?

Przyczyn takiego stanu może być kilka:

• zwężenia są łagodne lub obecne w wielu naczyniach a ich istotność jest niedoszacowana w koronarografii,
• obecne są zaburzenia w tzw. mikrokrążeniu, których nie da się uwidocznić w koronarografii lub tomografii,
• zwężenia tętnic pojawiają się okresowo w wyniku skurczu naczyń, lub przez tzw. mostki mięśniowe.

Dławica mikronaczyniowa

Choroba ta dawniej była zwana kardiologicznym zespołem X. Występują w niej cechy niedokrwienia serca w badaniach nieinwazyjnych (próbie wysiłkowej, echo serca z obciążeniem) przy czystych naczyniach wieńcowych w koronarografii.

Choroba dotyczy głównie kobiet, w okresie okołomenopauzalnym, bardziej wrażliwych na ból. Napady bólowe występują w trakcie wysiłku, czasem w spoczynku i zazwyczaj trwają dłużej, czyli powyżej 10 mini, a nawet 30 minut od zaprzestania wysiłku. W terapii wykorzystuje się leki doustne

Dławica naczynioskurczowa

W tej chorobie wieńcowej dochodzi do skurczu naczynia wieńcowego, ból w klatce piersiowej najczęściej pojawia się w spoczynku a rzadziej w wysiłku. Często w nocy lub wczesnych godzinach porannych. Stosuje się leczenie farmakologiczne, które najczęściej jest skuteczne. Należy unikać palenia papierosów, które może nasilać objaw mięśniowe

Mostki mięśniowe

To pasma mięśnia sercowego które zamiast pod tętnica, przebiega nad tętnica i w skurczu jakby przecina tętnica ograniczając w niej przepływ krwi. Objawy bólowe pojawiają się w trakcie wysiłku. W terapii stosuje się leczenie farmakologiczne i co ważne w przypadku mostków mięśniowych należy unikać azotanów, czyli nitrogliceryny, bo może spowodować nasilenie dolegliwości.

Podsumowanie

Choroba wieńcowa to kolejna z chorób cywilizacyjnych taka, na której przebieg mamy wpływ. To choroba, w której ogromne znaczenie ma wieloletnia profilaktyka. Tylko dzięki zdrowemu odżywianiu, aktywności fizycznej, unikaniu używek, jesteśmy w stanie spowolnić przyrastanie blaszki miażdżycowej, które rozpoczęło się już w naszym dzieciństwie.

Tym bardziej, że pierwsze objawy choroby wieńcowej zaczynają być widoczne dopiero po 45. roku życia, a wtedy profilaktyce zwykle już musi towarzyszyć leczenie.

Nie bagatelizujcie sygnałów, które wysyła Wam organizm – spadek tolerancji wysiłku, łatwe męczenie, ból w klatce piersiowej w trakcie wysiłku, zatykanie przy wchodzeniu po schodach czy podbiegnięciu do autobusu mogą być pierwszymi objawami choroby. Takie objawy wymagają diagnostyki w Poradni Kardiologicznej.

Zapraszamy Was również do przeczytania 2 artykułów:

• Hipercholesterolemia,
• Zawał serca.

---

Źródła:

• Wytyczne ESC dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłych zespołów wieńcowych (2019) Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw postępowania w przewlekłych zespołach wieńcowych;
• Kardiologia. Podręcznik Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, autorzy: Piotr Ponikowski (red.), Piotr Hoffman (red.), Adam Witkowski (red.), Piotr Lipiec (red.);
• Interna Szczeklika podręcznik chorób wewnętrznych 2019.